Sosyal Fobi Nedir ?
Sosyal fobi, dünyada görülme oranı yüzde 3 ila yüzde 13 arasında değişen bir psikolojik durumdur. Sosyal fobi halk arasında sosyal anksiyete olarak da bilinir. Bu psikolojik durumu yaşayan hastalar kalabalıktan ve topluluktan hoşlanmazlar. Bu durum bilinen belirtilerin en yaygın görülenidir. İş ve eğitim hayatını doğrudan etkileyen sosyal fobi, gerekli tedaviler vasıtası ile tedavi edilmediği takdirde daha büyük sonuçlara yol açabilmektedir.

Sosyal fobiye sahip olan kişiler genellikle kalabalıktan hoşlanmazlar, kalabalıkta yemek yemeyi veya telefonla konuşmayı sevmezler ve herhangi bir nedenden ötürü ilgi odağı olmak istemezler. Bu net belirti, sosyallikle taban tabana zıt olduğu için hastalığın adının “sosyal fobi” olmasına yol açmıştır. Sosyal fobiye sahip kişiler sürekli olarak özgüvensiz tavırlar sergilerler. Bu tavırların başında karşı cinsle konuşamama, sürekli suçlu hissetme, topluluk önünde konuşamama gibi tavırlardır.

Sosyal fobi veyahut yaygın bilinen ismiyle “sosyal anksiyete bozukluğu”, müzdarip olan kişiler için hayatı çekilmez kılan bir hastalıktır. Çünkü bu psikolojik ruh hali, en hareketli olan kişileri bile son derece sınırlandırmaktadır. Kişi bu ruh haline büründüğü takdirde çoğu insanın rahatlıkla yapabileceği ya da yapmakta çekince duymayacağı şeyleri çok zorlukla yapar. Bu da kişide yetersizlik ve özgüvensizlik duygularının daha da şiddetli bir şekilde tetiklenmesine sebep olur.

Sosyal fobi, her ülkede olduğu gibi ülkemizde de çok yaygındır. Hala bu duruma sorun teşkil eden durumlar ya da risk faktörleri tam olarak bilinmemektedir. Çoğu psikolog ve psikiyatr bu psikolojik durumun, kişinin çocukken yaşadığı travmalardan kaynaklandığını ve bu vakaların çevresel faktörlerin de etkisiyle günden güne kötüye gittiğini söylemektedir.

Sosyal Fobi Belirtileri
Sosyal fobinin ya da sosyal anksiyete bozukluğunun belirtileri bir çok hastalıkla ortak semptomlar göstermektedir. Bu yüzden kişinin kendini iyi dinlemesi ve herhangi bir belirtiden müzdarip ise bunun üzerinde yoğunlaşması gerekmektedir. 8 ila 14 yaş arasındaki çocuklar müstesna olmakla birlikte, bu psikolojik buhranı geçiren kişiler genellikle bu durumun farkında olup, bu durumdan aşırı derecede rahatsızlık duymaktadırlar. Bu yüzden aşağıda yer alan belirtilerin bir veya bir kaçı kişide yoğun olarak hissedildiği takdirde, kişinin uzman bir psikolog veya psikiyatr vasıtasıyla vakit geçirmeden tedavi olması gerekmektedir.

Çok yaygın olarak görülen belirtiler şu şekildedir:

• Baş içerisinde yüksek basınç hissiyatı
• Kekeleme ve konuşma yetisinde bozukluk
• Ses titremesi ya da sesin giderek kısılması
• Yüksek yoğunluklu çarpıntı
• Terleme ve boşanma
• Titreme
• Kaslarda ani olan kramlar ve gerginlik hissi
• Mide rahatsızlıkları ve gaz sancısı
• Boğazda aşırı derecede kuruluk

Bu durumlar, hastalığın vücuttaki belirtileri olup her vakada bir de psikolojik etkileri mevcuttur. Bu psikolojik belirtiler bir çok hastalıkla ilişkili olup, iyi şekilde teşhis edilmeli ve kişinin gerçekten sosyal anksiyete sahibi olup olmadığı ortaya konmalıdır.

• Toplum içinde yemek yemekten çekinme.
• Yeni insanlarla tanışmaktan ve kaynaşmaktan uzak durma.
• Kalabalık insan topluluğunda sürekli rahatsız hissetme ve sebepsiz yere korku hissetme.
• Diğer insanlar tarafından yargınlanmaktan korkma.
• Kalabalık önünde konuşma yapmaktan, yetkili biri ile konuşmaktan veya rol yapmaktan korkma.

Gibi belirtilerdir. Bu psikolojik belirtiler, hastalığın isminin neden “sosyal fobi” olduğunu ortaya koyar niteliktedir.

Sosyal Fobi Nasıl Anlaşılır ?
Sosyal fobinin teşhisi, başka psikolojik durumlarla da birlikte değerlendirildiği için bir hayli zor olmaktadır. Fakat tıp biliminin ilerlemesi ile birlikte psikolojik vakalarda uygulanan yöntemler de gelişmektedir. Bu doğrultuda uzman psikiyatrlar tarafından uygulanan bir takım testler ve fiziksel değerlendirmeler sonucu, kişide sosyal fobi olup olmadığı ortaya çıkarılır.

Sosyal Fobi Testi Nasıl Yapılır ?
Sosyal fobi hastalığı bir psikolojik durum olduğu için genelde teşhisi için uygulanan test, uzman doktorlar tarafından sorulan bir takım sorulardan ibarettir. Bu sorular ve terapi konuşmaları sonucunda, doktorlar hastalarının sosyal fobiye sahip olup olmadıklarını net bir şekilde teşhis ederler. Bu testin içeriği daha çok kişinin tutumu ve anlık psikolojisi ile ilgilidir. Doktorlar bu ipuçlarından yola çıkarak hastalığı genele yaymaya çalışırlar. Bu sayede tedavi ve terapi süreci başlamış olur.

Sosyal Fobi İçin İlaç Var Mı ?
Sosyal fobi rahatsızlığı her psikolojik hastalıkta olduğu gibi ilaç tedavisi, psikiyatr desteği ve terapi içerir. Fakat ülkemizdeki psikolojik vakaları tedavi etmek için kullanılan ilaçlar reçete ile alınırlar ve sadece ünvanı doktor olan kişiler tarafından yazılabilirler. Psikolojik buhran geçiren kişiler tarafından kullanılan ve yaygın olarak bilinen ilaçların başında cipralex ve aurorix gelmektedir.

Sosyal Fobi Tedavisi
Sosyal anksiyete durumundan müzdarip kişilerde tedavi olarak ilaç tedavisi ve terapi uygulanır. Neredeyse her vakada ikisi aynı anda uygulanır. Kişinin çabasına ve isteğine göre değişmekte olup, başarı oranı epey yüksek tedavi yöntemleridir. Kişiye verilen ilaçlar, kendisinde meydana gelen psikolojik ve fizyolojik belirtileri ortadan kaldırmayı amaçlar. Terapi uygulamasında ise uzman doktorlar hastalara; hastalıkla nasıl başa çıkmaları gerektiğini, psikolojik veya bilinçaltında meydana gelen düşüncelerin nasıl ortadan kaldırılacağını ve hastalığın belirtilerinin neden kaynaklandığı anlatmaktadırlar.  Hasta bu terapi sayesinde kendi bulunduğu durumu anlayıp, hastalığın hangi koşullarda engelleneceğini anlar.

Sosyal anksiyete, gelişen teknoloji ve sosyal medya aracılığı ile de bir çok insanda farklı psikolojilere sebep olmaktadır. Bu durum zamanında kontrol altına alınmadığı takdirde genç insanlarda intihar gibi ciddi klinik vakalara neden olmaktadır.