Şok Belirtileri: Şok, vücudun kan akışının yetersiz kalması sonucunda hayati tehlike oluşturan bir sorundur. Şok durumu genellikle şiddetli bir yaralanma sonucunda ve ya hastalıklara bağlı gelişir. Tıbbi şok geçiren bir kimseye acil müdahale edilmelidir ve vücut dokularının acil oksijene ihtiyacı vardır. Bu durum hasta da kalp krizine ya da organlarda hasara neden olabilir. Şok geçiren kişide bilinç kaybı, kusma, baş dönmesi ve titreme gibi belirtiler görülebilmektedir.

Şok Nedir?
Şok temel olarak dolaşımda ki kan miktarının azalması sonrasında meydana gelir. Buna bağlı olarak da kan ve ya plazma neden olabilecek durumlarda şok geçirme ile sonuçlanabilir. Şok geçirmede en temek etkenler arasında baş da büyük bir yaralanma meydana gelmesi, ağır dış kanamalar, tümör yakınında bulunan kan damarlarının zarar görmesi sonucunda yaşanan iç kanamalar söz konusudur. Diğer nedenler arasında yanıklar vardır. Ciltte meydana gelen yanıklar küçük damarlara ve plazmalara zarar verecektir bu da şok gelişimini tetikler.

Kanı besleyen maddelerin ve özel olarak oksijenin dokulara ulaşamaması da bu duruma neden olmaktadır. Yaşamsal nitelik taşıya bu döngülerin bozulması kişinin hayatını tehlikeye atar. En önemli sorunlardan birisi atardamarların yaptığı kan basıncında ki azalmadır. Eğer ki kan basıncı şiddetli bir düşüş yaşar ise tansiyon düşmesi yaşanacak ve buna bağlı olarak da kan akışı düşecektir. Hücrelerde düşen kan akışı oksijen girişini engelleyecek ve yetersiz oksijen alımı yaşanacaktır.

Şokun belirtisi zaman içinde vücutta yayılma gösterir. Öncelikle oksijene bağlı duyarlılık gösteren sinir sistemleri etkilenir. Hasta şok geçirdiği durumda yüzü ve cildi soluklaşır bu tamamen kan basıncı ile alakalıdır. Şok geçiren vücutta çeşitli koruma mekanizmaları devreye girer. Bunların en yaygın olanı böbrek üstü bezlerinin hormon salgılanmasıdır. Bu adrenalin ve Noradrenalin hormonlarıdır. Bu hormonlar kalp atış hızını artırırlar. Hızlı atan kalp, kan dolaşımını attıracaktır bu da kişinin normale dönmesine yardımcı olacaktır.

Şokun Belirtileri
Şok durumunda tansiyon düşüklüğünden ziyade bilinç kaybı da yaşanabilir. Şiddetli solgun bir deri, deride yaşanan nemlenme, nabzın hızlanması ve zayıflaması, nefes darlığı, sürekli susama, idrarın azalması ve beyinde meydana gelen dolaşım bozuklukları yaşanmaya başlar. Beyinde yaşanan sorunlara bağlı olarak da saldırganlık, huzursuzluk, uyuklama ve bulantı görülür. Hasta da şok belirtileri bir anda oluşum göstermez. Kalp kökenli şok yaşanıyor ise bu noktada kalbin pompaladığı kan miktarı azalır ve kalp kasılmaları yaşanır.

Kalp kasının enfarktüs ya da iltihap nedenli bozulması söz konusu olabilir. Diğer bir şok dolaşımda ki kanın aniden azalması sonucunda yaşanır. Bu şok türünde kanamalar ve yanıklar söz konusudur. Bu kan dolaşımında ki ani azalma dolaşım sisteminin zayıflamasına neden olacaktır ve kan basıncında buna bağlı düşme söz konusu olacaktır. Sinir sisteminde yaşanan şoklarda ise genel olarak omurilik hastalarında yaşanan kan damarlarının çapını denetlemekte olan sinir sistemi ile alakalıdır. Sinir sisteminin sinirsel iletileri durur, bu da şiddetli ağrı ve ya güçlü duygular ise kalp atışının azalmasına neden olur.

Şokun Nedenleri Nelerdir?
Semptik şoklarda, kanda yükselen bakterilerin toksinlerini salması ile oluştuğu görülür. Yaygın nedenlere bakacak olursak zatürre, idrar yolu enfeksiyonu, derisel enfeksiyonlar, kanın enfeksiyonlanması ve menenjit gibi hastalıklardır. Şok çeşirtli duyarlılıklara sahip olabilir. Alerjik enfeksiyonlara bağlı olarak da şok geçirme riski vardır. Böcek ısırıkları, ilaçların tepkileri ya da gıda zehirlenmeleri de şok geçirmenize neden olabilir.

Kardiyonel sebeplerde ise kalp hasarlı olduğu durumlarda gelişebilir. Kalpte bir sorun var ise ve yeterli miktarda kan pompalama işlemi gerçekleştiremiyor ise bu da şokun bir nedenidir. Aşırı kan ya da sıvı kaybı yaşarsanız bu hem vücut ısınının düşmesine, hem de vücudunuza yeteri kadar oksijenin girememesine neden olacaktır. Bu travmatik bir durumdur. Bu duruma travmatik şok da denilmektedir. Nörolojik temelli de şok yaşanabilir. Sıklıkla kaza ya da şiddetli yaralanmalar sonucunda omurilik zedelenmelerine bağlı gelişir.

Şok Geçiren İnsana İlk Yardım Nasıl Yapılır?
Şok geçiren bir hasta için yapılacak ilk müdahale hastanın kan dolaşımı ile alakalıdır. Hasta ilk olarak düz pozisyonda yatırılır. Bacakları vücudundan daha yüksek bir konuma getirilir. Bu sayede kan kalbe daha rahat bir ulaşım sağlayacaktır. Dolaşımın artırılması için öncelikle vücudu saran sıkı giysiler çıkartılmalıdır.

Sıkı giysiler kişinin kan dolaşımını engeller. Hastanın vücudu bir örtü ile örtülür ve vücut ısısının sıcak kalması sağlanır. Bu sıcaklık abartılmamalıdır. Eğer ki aşırı sıcak bir havaya maruz kalırsa, hastanın damarları daha fazla genişleme gösterir. Bu durumda dolaşımda bozulmalara ve tansiyon düşüklüğüne neden olur. Eğer ki şok yaşanması durumu bir kanamaya bağlı gelişiyor ise ilk yardımda kanamaya müdahale edilmesi gerekir. Hastaya gerekli müdahale yapılana kadar sıvı tükettirilmelidir. Hasta sıvıyı tüketebilecek durumda ise şekerli ve tuzlu su verilmelidir. Bu sayede hastanın tansiyonu ve bilinci yerinde tutulmaya çalışılır. Kan da bulunan mineralleri ve şekeri hızla kaybettiği için bu sıvı sayesinde takviye etmiş olacaktır.