Skolyoz Nedir: Skolyoz; çok sık olarak, bluğ çağından hemen önce aniden baş gösteren,  sırttaki omurlarda oluşan eğriliktir. Skolyoza yol açan bazı hastalıklar vardır. Bu hastalıklar serebral palsi ve kas distrofisi gibi hastalıklardır ve dolaylı olarak ya da doğrudan skolyoza sebep olabilirler. Fakat çok yaygın bir durum olarak görülen durum; sebebi bilinemeyen skolyozdur.

Skolyozların çoğu vakası hafif geçer ve sadece görüntüde biraz eğrilik mevcuttur. Fakat skolyoz hastası olan bazı çocuklarda, bu hastalık omurga deformasyonuna yol açmaya çok müsaittir. Bazı skolyozlar çok nadir de olsa engelli olmaya yol açabilir. Özellikle omuriliğin bir kaç omurunda meydana gelen skolyoz, göğüs kafesini sıkıştırarak akciğerlerde fonksiyon bozukluğuna yol açar.

Skolyozu olan çocuklar yakından izlenirler. Genellikle bu iş için X-ray ve CT (bilgisayarlı Tomografi) yöntemleri kullanılır. Çoğu durumda tedavi gerekmez. Bazı çocuklarda, skolyozun daha da kötüye gitmesini engellemesi için korse yöntemi kullanılır. Diğer skolyoz vakası görülen çocuklar ise cerrahi yöntem ile tedavi edilebilir.

Skolyozun Risk Grubu

• Skolyoz, sıklıkla bluğ çağından hemen önce kendini gösterir. Bu yüzden bluğ çağı öncesi ve bluğ çağında olan çocuklarda skolyoz kontrolü önemlidir. Bu yüzden skolyozun oluşmasında yaş, önemli bir durumdur.
• Cinsiyet, skolyoz oluşumunda önemli bir etkendir. Sebebi bilinemez bir şekilde skolyoz, kız çocuklarında oluşmaya daha yatkın bir hastalıktır.
• Genetik de önemi büyük olan bir etkendir. Eğer ailede/akrabalarda skolyoz hastası kimse veya kimseler mevcutsa bu durumda aynı durum çocuklar için de söz konusu olabilir.

Skolyoz Teşhisi
Yaygın olarak doktorlar; omurların, omuzların, kaburgaların ve kalçanın fiziksel olarak muayenesini yaparlar. Doktor, skolyoz mevcut ise skolyometre denilen cisim ile skolyozun derecesini ölçer. Bu derece sonunda gerekli görürse, hastayı ortopedi uzmanına yönlendirebilir. Ortopedi uzmanı, ortaya çıkan skolyoz derecesine göre bir tedavi yöntemi izleyebilir. Bunların dışında, vücut detaylı X-ray çekimine girebilir. Ya da CT denilen bilgisayarlı tomografi çekilerek skolyozun vücuttaki durumu kesin olarak ortaya konulur.

Skolyoz Belirtileri

• Kafa, vücut merkezinden tamamen kaymıştır.
• Kaburga hizası simetrik değildir ve kaburgalar farklı yükseklikte olabilir.
• Kalça ekleminin birisi diğerinden daha çok çıkıntılı olabilir.
• Kıyafetler tam olarak oturmaz.
• Omuzun Sağı, solu veya omuz başları; diğerinden daha yüksektedir.
• Kişisel olarak vücudun eğrilen kısmı, diğer tarafa tutunur.
• Eşit ve simetrik olmayan bacak uzunluğu

Skolyoz Ağrısı
Skolyoz, kişiden kişiye değişmekle birlikte nadir de olsa ağrı yapan bir bozukluktur. Bu ağrılar genellikle skolyozun meydana geldiği yer olan sırtta ve omurlarda meydana gelir. Skolyoz ağrıları çok nadirlerdir ve tekrarlı ağrılar değillerdir. Ancak aynı durumda uzun süre kalmak, ağır spor yapmak gibi skolyozu rahatsız eden aktiviteler sonucunda ortaya çıkabilirler. Bunları gidermek için basit yöntemler mevcuttur.

Skolyoz Ağrısı Nasıl Giderilir ?

• Basit formlu ağrı kesici alınabilir. Bunlar aleve ya da Advil gibi ağrı kesicilerdir.
• Kan sulandırıcı etkisi olması sebebiyle aspirin kullanılabilir.
• Sırta ve skolyoz ağrısının hissediliği yere sıcak su torbası uygulanabilir.
• Yanma ya da herhangi bir şişlik durumunda bu bölgeye soğuk su kompresi de yapılabilir.
• Sırt üstü yatmak
• Fiziksel terapi ve masaj uygulaması
• Düzenli egzersiz, yoga veya pilates yapmak gibi önlemler, skolyoz ağrısını önlemede ve gidermede yardımcı olabilmektedir. Fakat konusunda uzman bir doktora başvurmanız her zaman en kesin çözümü sunmaktadır.

Skolyoz Dereceleri

• İnfantil İdiopatik Skolyoz: Doğumundan 3 yaşına kadar olan yeni doğan bebeklerde görülen skolyoz cinsidir.
• Juvenil İdiopatik Skolyoz: Çocuklarda 4 yaş ile 9 yaş arasında görülen ve gelişen skolyoz tipidir.
• Adolesan İdiopatik Skolyoz: Çocuklarda ve ergenlikten hemen önceki evrelerdeki gençlerde görülen bu skolyoz, 10 yaş ila 18 yaş arasında gelişim gösterir.

Bu skolyoz tiplerinden yüzde 80 oranla en fazla karşılaşılan tip, adolesan idiopatik skolyozdur. Genetik yatkınlığı olan gençlerde görülme olasılığı bir hayli fazladır.

Skolyoz Egzersizleri
Skolyoz genellikle cerrahi müdahaleye ihtiyaç duymayan bir omurga bozukluğudur. Bu bozuklukları gidermek, çoğu zaman korse ve düzenli egzersizlerle meydana gelir. Bu egzersizlerin başında yüzme gelir. Yüzme egzersizleri, düzenli olarak yapıldığında, skolyozda gözle görülür bir gerileme oluşmasını sağlar. Bunun haricinde;

• yüzme imkanı olmayan kişilerde oldukları yerde kuru yüzme dedikleri egzersiz türü de yapılabilir.
• Emekleme pozisyonunda başın sağa sola yavaş bir şekilde hareket ettirilmesi
• Emekleme pozisyonunda, dizlerin buruna değdirilmesi
• Dizlerin üzerinde dik durarak sağa veya sola eğilmesi

Gibi hastaların kolayca yapabileceği skolyoz egzersizleri mevcuttur.

Skolyoz Ameliyatı Nasıl Olur?
Skolyoz ameliyatı, çok ilerlemiş vakalarda yapılması zorunlu olan bir cerrahi müdahaledir. Temel mantığı, omurgada meydana gelen eğrilerin düzeltilmesi ve eski görünümüne kavuşturulması üzerinedir. Skolyozun meydana geldiği kısımların hayati fonksiyonları etkileyip etkilemediğine göre ameliyat riski değişebilir. Genellikle ağır ve zorlu bir ameliyattır ve ameliyat sonrası süreci uzundur. Fakat fizyoterapistin verdiği tavsiyelere uymak, bu süreci çok kolaylaştırır.

Tüm bunların yanında ameliyat sonrası uyulması gereken bir takım kurallar vardır. Bunlar; ameliyattan sonra ertesi gün ayağa kalkan hastalar genellikle 1 hafta içinde hastaneden taburcu edilirler. 3 hafta boyunca evde istirahat gerektiren bu ameliyat sonrası evre, sadece ev içinde yürümek ve sadece belirli hareketleri yapmakla sınırlıdır. 3 hafta sonunda çocuklar genellikle okula gidebilir, yetişkinler ise işlerinin başına dönebilirler. Bu evreden sonra da takip eden 6 ay içinde, hastalara yürüyüşten başka herhangi bir aktiviteye izin verilmez. Hastanın tam olarak hayatına devam etmesi aşağı yukarı 1 seneyi almaktadır.

Skolyoz Korsesi
Skolyoz korsesi; belli bir darlıkta ve belli bir basınçta olan, kıyafetin içine rahatlıkla giyilebilen medikal bir yündür. Hastaya belirli bir hareket kısıtlaması getirerek, belli açıda hareket etmesini sağlar. Bu sayede hastanın var olan skolyozunun engellenmesini amaçlar. Fakat skolyoz korsesi bir tedavi ya da tedavi amaçlı olarak kullanılmaz. Sadece skolyozun daha fazla gelişmesini engelleyen bir dış kuvvettir.

Korse kullanmanın, skolyoz durumundan herhangi bir standardı söz konusu değildir. Fakat yaygın olarak kullanılan korse tipi, bazı iskelet rahatsızlıklarını da kontrol altına almak amacıyla 30 ila 40 derece arasındaki iskelet hareketlerine izin veren korsedir. Her skolyoz tedavisinin kendine has yöntemleri vardır ve unutulmamalıdır ki korse kullanmak, skolyozu tedavi etmek demek değil sadece ilerlemesini engellemektir.

Skolyoz Hastalığının Tedavisi
Çocukların çoğunluğunda görülen skolyoz, çoğunlukla hafif düzeyde omurga eğriliklerinden oluşur ve çoğu zaman tedavi ihtiyacı bile gerektirmez. Bazı durumlarda doktor, skolyozun her 4-6 ay arasında periyotlarla, skolyozu düzenli olarak takip etmek isteyebilir. Eğer doktor skolyoz tedavisine karar verdiyse genellikle aşağıdaki durumlar dikkate alınır :

1. Cinsiyet – Skolyozun görülme sıklığı genellikle kadınlarda çok daha fazladır ve oluşan skolyoz git gide daha da kötü bir hal alır.
2. Omurganın bir kaç yerinde oluşan eğrilik – Daha fazla omur eğriliği, skolyoz açısından daha fazla risk barındırmaktadır. Bu eğrilere, “S şekilli eğriler” ya da “duble eğriler” denmektedir.
3. Eğrinin yer aldığı lokasyon – Eğer omur eğriliği, omurganın merkezinde yer alıyorsa muhtemelen diğer skolyozlarla karşılaştırıldığında daha fazla tehlikeye yol açabilir.
4. Kemik olgunluğu – Cerrahi müdahale edilecek hastada en önemli şeylerden biri de kemiklerinin olgunlaşmış olmasıdır. Eğer kemikler olgunlaşmamış ise cerrahi yöntem değil, korse yöntemi kullanılır.

Skolyozda bilinen Alçı yöntemi, Korse yöntemi ve Cerrahi yöntem mevcuttur. Hepsi, farklı durumlarda ele alınır. Alçı yöntemi; yeni doğan bebeklerde oluşan skolyoz için kullanılır. Yoğun bakımda olan bebeğin sırt kısmı alçıya alınarak, omuriliğinin ve sırt kısmının düzgün bir şekilde gelişmesi hedeflenir. Korse yöntemi ise tam olarak tedavi yöntemi değildir. Hastada var olan skolyozun daha fazla gelişmesini engellemek için korse kullanılır. Cerrahi yöntem ise en son durumda başvurulan ve hasta için tehlikeli durumlar görüldüğünde uygulanan bir yöntemdir.