Kıkırdak Zedelenmesi Nedir ?
Kıkırdak zedelenmeleri, özellikle kadınlarda daha sık olarak rastlanan ve 20’li yaşlardan sonra ortaya çıkan bir ortopedik rahatsızlıktır. Dizdeki kıkırdak zedelenmeleri, herhangi bir damar ile beslenmediği için, ortaya çıktığı anda düzelmesi zaman alan ve uğraştırıcı bir durumdur. Genelde, dizdeki kasların giderek zayıflaması sonucu ortaya çıkar. En belirgin özelliği, diz ekleminin uzun bir süre kullanılması sonucunda ortaya çıkan ağrıdır.

Diz ekleminde meydana gelen ağrıların sebebi, iki kemiğin arasında bağlantı işlevi gören ve en ufak bir harekette aktif olan diz ekleminin bulunduğu yerde meydana gelen kas güçsüzlüğüdür. Diz eklemlerinin yüzeyi geniş olduğu için, yapılan hareketleri basıncı azaltarak iki kemiğe de rahatlıklıkla iletebilmektedir. Fakat diz eklemlerindeki kıkırdak yapısı, eklem özsuyu ile beslenmektedir. Bu durum da, eklemlerde meydana gelebilecek herhangi bir zedelenme sonucunda zor bir tedavi süreci anlamına gelmektedir.

Dizdeki kıkırdak zedelenmelerinin tedavi yöntemleri çok çeşitli olup, çoğunun temeli uygulamaya dayanmaktadır. Diz eklemini zorlamayacak yönde egzersizler, yüzme tedavisi, fizik tedavi uzmanı eşliğinde gerçekleştirilecek hareketler ve en son durumda da cerrahi müdahale barındıran tedaviler, uzun bir zaman almaktadır.

Kıkırdak Zedelenmesi Belirtileri
Kıkırdak zedelenmesinin en büyük belirtisi, diz eklemlerinde görülen ağrıdır. Bu durum özellikle uzun süre oturan kişinin, diz eklemindeki kasları gerilir. Bu durum da kıkırdağa baskı yaparak ağrının oluşmasına sebep olur. Eğer kişi oturduğu yerden kalkıp hafifçe diz eklemini uyaracak hareketler yaparsa, bu ağrı bir nebze olsun azalabilmektedir.

Kıkırdak zedelenmesi oluştuğu zaman, diz ekleminde ortaya çıkan belirtiler ağır ile birlikte; yürürken çıtırdama, eklemden gelen kıt sesi, yürürken oluşan harekete engel durumlar, dizin boşalması ya da uyuşması gibi durumlardır. Mevcut olan bu durumların tümü aynı anda da görülebilmektedir.

Kıkırdak Zedelenmesi İçin Bitkisel Tedavi Yöntemleri
Kıkırdak zedelenmesi meydana geldiği takdirde, bu durumu onaran ve tedavi edilmesine yardımcı olan bir takım besinler mevcuttur. Bu gerekli besinlerin alınması sayesinde, düzenli egzersiz ile birlikte tam tedavi sağlanabilmektedir. Bilindiği üzere, diz ekleminin kıkırdak zedelenmesi, kıkırdak özsuyunun azalması ve diz ekleminde yer alan kasların giderek zayıflaması sonucu görülmektedir. Bu durumun önüne geçmek için, özellikle hayvanlarda bulunan kollajen isimli lifli protein tüketmek gerekmektedir. Bu besinler de, genellikle hayvanın eklem yerlerini barındıran ilik, bacak, ayak gibi kısımlardır. Özellikle bu kısımların kaynatılarak suyunun içilmesi, içerisinde yer alan kollajen isimli lifli protein sayesinde iyileşmeyi gerçekleştirmektedir.

Bu gıdalara ek olarak, ortaya konulan beslenme yöntemleri sayesinde de kıkırdağın düzelmesi sağlanabilmektedir. Özellikle kuruyemiş, baklagiller, et ve mandıra ürünleri tüketmek, içerisindeki protein ve mineraller sayesinde eklem özsuyu salgısını bir miktar arttıracağı için, bitkisel tedaviye de yardımcı olacaktır.

Kıkırdak Aşınmasına Ne İyi Gelir ?
Kıkırdak aşınmasına iyi gelen şeylerin en başında daha önce de bahsedilmiş olan kollajen maddesi gelmektedir. Kollajen, özellikle büyükbaş ve küçükbaş hayvanların vücutlarının bir çok eklem yerinde bulunan bir lifli proteindir. İnsan vücudunu yenilemek için bir çok sektörde kullanılmaktadır.

Bunun yanında kıkırdak aşınmasının tedavisinde mevcut olarak kullanılan bir takım bitkiler mevcuttur. Bu bitkiler, içerisindeki kıvam arttırıcı özellikleri sayesinde eklem özsuyunu arttırabilmektedirler. Kıvam arttırıcı ürünlerde çoğu insanın bilmediği bir ürün de bira mayasıdır. Bira mayası içerdiği bir takım canlı hücrelerle, vücutta salgı artmasında yardımcı rol oynamaktadır. Bu yüzden kıkırdak veya eklem sorunu olanlara çoğu doktor bira önerebilmektedir. Fakat bazı özel durumlarda (hastanın aşırı yaşlı olması gibi) vücut bu salgıyı üretememektedir. Bu durumda da cerrahi müdahale söz konusu olmaktadır.

Kıkırdak aşınmasın yer alan ve sürekli olarak kullanılması gereken bitkiler şunlardır:

• Zerdeçal
• Tarçın
• Zencefil
• Somon
• Yağlı balıklar
• Ceviz
• Fındık
• Omega-3 yönünden zengin besinler

Bu besinlerle birlikte uyulması gereken düzenli ve disiplinli bir egzersiz planı bulunması gerekmektedir. Bunun nedeni, tam tedavinin sağlanmasıdır. Bu besinler vasıtasıyla arttırılan eklem özsuyu, düzenli egzersiz yöntemleriyle güçlendirilen diz kaslarıyla birlikte tam tedaviyi sağlamaktadır.

Kıkırdak Zedelenmesi Tedavisi
Kıkırdak zedelenmesi tedavisinde yer alan durumları başlıca sıralarsak;

• Düzenli ve dengeli beslenme
• Düzenli takip edilip, dikkatle uyulması gereken diz kuvvetlendirici egzersizler
• Fizik tedavi ve rehabilitasyon
• Dışarıdan cerrahi müdahale ile diz ekleminin sağlamlaştırılması

başlıca tedavi yöntemleridir. Bu tedavi yöntemleri çoğu hastalarda ortak olarak uygulanmaktadır. Özellikle yaşı 60’ın altındaki tüm hastalar için, beslenme ve egzersiz yöntemleri birlikte uygulanarak sonuç alınmaktadır. 60 yaşının üzerinde olan hastaların bir çoğuna da uygulanabilen bu tedavi yöntemleri, çoğunlukla tedbirli olarak uygulanmaktadır. Bu tedavi yöntemleri genellikle 60 yaş üzerinde çok yüksek sonuç vermediklerinden ötürü, genellikle cerrahi yöntem ile tamamlanmaktadırlar.

Cerrahi ameliyat ile diz ekleminin ve kıkırdağının sağlamlaştırılması hedeflenir. Uzman cerrahlar tarafından gerçekleştirilen bu ameliyat yaklaşık 1-1.5 saat civarında sürmektedir. Bu ameliyattan çıkan hasta, bir süre boyunca ayağının üzerine basmamaktadır. Ameliyat çıkan hastalar, daha sonra eski hallerine dönebilmek için, 6 hafta civarında bir fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavisi geçirmektedirler. Bu FTR tedavileri, diz egzersizleri, yüzme, tens cihazı vasıtasıyla kas güçlendirme ve kas gerdirme hareketlerinden oluşabilmektedir.