Tokluk Kan Şekeri Nedir ?
Tokluk kan şekeri, kişinin yemek yedikten sonraki şeker durumudur. Genellikle 75 gram şeker yüklemesi testiyle ya da yemekten 2 sonra alınan kan vasıtasıyla ölçülür. Halk arasında “gizli şeker” olarak da bilinir. Gizli şeker denmesinin sebebi ise, kişinin hayatında şeker hastalığına yakalanma riskini yüzde 60’lara varan oranda tespit etmesinden dolayıdır.

Tokluk kan şekeri, çoğunlukla yetişkinlerde görülmesine rağmen son 50 senedir gençlerde de sık sık görülmektedir. Bunun sebeplerinden başlıcaları ise hazır ve şekerli gıdaların tüketiminin tüm toplumlarda artmış olmasıdır.

Tokluk kan şekerinin aksine, bir de açlık kan şekeri vardır. Açlık kan şekeri de 8 saat açlıktan sonra ölçülür. Bu iki durum da kişideki diyabet gelişimi açısından önemli ipuçları taşımaktadır. Bunlara ek olarak diyabeti tetikleyen 2 durum vardır. Bunlar, yemek esnasında salgılanan insülinin bozulması ve yemekten sonra salgılanan uzun süreli insulinin bozulmasıdır. Tokluk ve açlık kan şekerinin ölçülüp, değerlendirilmesi bu durumların detaylı analizini yapmak içindir.

Tokluk Kan Şekeri Belirtileri
Tokluk kan şekeri belirtileri, her normal insanda görülebilecek belirtiler olduğundan ötürü çoğu zaman önemsenmezler. Bu durum, tokluk kan şekerinin teşhis süresini arttırmakta ve hastalığın geç teşhis edilmesine sebep olmaktadır. Bu yüzden aşağıdaki belirtileri kendisinde hisseden kişiler, vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşlarına başvurup tokluk kan şekeri testi yaptırmalıdırlar. Bu belirtiler şunlardır:

• Yemekten sonra ağızda aşırı derecede kuruluk meydana gelmesi. Bu durum çoğunlukla su içmeye rağmen geçmez ve hastalığın başlıca belirtilerindendir.
• Çok su tüketmek veya aşırı derecede susuzluk hissi.
• Çok sık idrara çıkmak ve idrar yapma ihtiyacı varmış gibi hissetmek.
• Yorgunluk, güçsüz hissetme ve aşırı bitkinlik.
• Görüş açısında bulanıklık ve net görme yetisinde kayıp oluşması.

Bu belirtiler, tokluk kan şekeri açısından çok net ve yaygın olarak görülen belirtilerdir. Fakat bu belirtiler basit ve bir çok hastalığın ortak belirtisi olduğundan dolayı çoğu zaman tokluk kan şekeri olarak görülmemektedirler. Bu durum da hastalığın teşhs ve tedavi süresini uzatmaktadır.

Tokluk Kan Şekeri Nasıl Ölçülür ?
Tokluk kan şekeri bilinen 2 yolla ölçülmektedir. Bunlardan ilki, yemekten 2 saat sonra kan değerlerinin ölçülmesidir. Kişi bu ölçümde yemek yedikten 2 saat sonraya kadar hiçbir şey tüketmez. Bu sayede alınan kandaki şeker oranı miktarı ölçülür. Bu sonuçların belli bir değerlerin üzerinde çıkması tokluk kan şekeri belirtisi taşımaktadır.

Tokluk kan şekerini ölçmede kullanılan diğer yöntem ise, kişiye 75 gram şeker yüklenmesidir. Bu yöntem “şeker yükleme testi” olarak bilinmektedir. Kişinin vücuduna verilen 75 gram şekerin kandaki durumunu gözetlemek için, şeker yüklendikten 2 saat sonra kişiden kan örneği alınır. Bu kandaki şeker oranı düzeyleri detaylı analiz edildikten sonra, uzman doktor tarafından değerlendirilir.

Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı Hipoglisemi ?
Yukarıda bahsedilen kan örnekleri, hastanın tokluk kan şekeri hakkında detaylı bilgiyi sağlar. Bu testler ışığında, kandaki şeker oranının 2 saatlik tokluk sonucunda 140 mg sınırında olması maksimum değer kabul edilir. Tam 140 mg değerine sahip olan hastalar çok nadir olmalarına rağmen, bu değer ölçüldüğünde genellikle 2. teste de tabi tutulmaktadırlar. 140 mg’dan düşük değerler için ise, herhangi bir tokluk şekeri durumu söz konusu değildir. Bu yüzden 2 saat tokluk kan şekeri değeri, 140 mg’dan daha düşük olan kişilerde tokluk kan şekerinden söz edilemez.

Eğer 2 saatlik tokluk kan şekeri testi, 141 mg ile 200 mg arasında ise, bu durumda hastada bozulmuş glikoz toleransı vardır. Yani bir diğer deyişle, hasta diyabet adayıdır. Bu durum doktorlar tarafından detaylı bir şekilde ele alınır. Hastanın durumuna göre diyet tedavisi ya da ilaç tedavisi uygulanır.

200 mg’ın üzerinde olan tokluk kan şekeri değerleri ise, hastanın doğrudan diyabet hastası olduğunu ortaya koyar. Bu durum genellikle 40 yaş üstü kişiler için mevcut olsa da, günümüzde gençlerde de sıklıkla rastlanan bir durum haline gelmiştir.

Tıp dilindeki ismi hipoglisemi olan ve halk arasında “şeker düşüklüğü” olarak bilinen ve çok sık rastlanılan bir durumdur. Tokluk kan şekerinin 50 mg’dan daha düşük olduğu durumlar için hipoglisemi teşhisi konmaktadır.

Saat Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı
Bu durum hastanın durumuna göre değişiklik gösterir. Eğer hasta sağlıklı bir birey ise, tokluk kan şekerinin olması gereken değer, 140 mg’dan düşük olmalıdır. Bu değer 2. saat tokluk kan şekeri değeridir. Bu değerden yüksek tüm değerler hastayı “diyabet adayı” yapmaktadır.

Tokluk Kan Şekeri Düştüğünde Ne Yapmalı ?
Tokluk kan şekerinin düşüklüğü genellikle; ani gelen soğuk terlemelerden, titremekten ya da göz kararmasından anlaşılır. Kişi bu durumlarla karşı karşıya kaldığı zaman, büyük ihtimalle tokluk şekeri 50 mg’dan daha düşük düzeylere inmiş demektir. Bu durumu çok sık yaşayan kişiler, sürekli yanlarında yiyecek gıdalar bulundurmalıdırlar. Bilindiği gibi gıda alımı doğrudan insulini yükseltmekte, bu durum da kan şekerinin yükselmesini sağlamaktadır. Bu durumun yaşanmaması için şeker hastalarının aşırı efor gerektiren işlerden ve sporlardan uzak durmaları gerekmektedir. Buna rağmen meydana çıkan tokluk kan şekeri düşüklüğü, bazı durumlarda işlev bozukluğuna yol açmaktadır. Düşük tokluk kan şekerinden müzdarip olan hastaların da düzenli olarak ilaç kullanması ve bunu takip eden sağlıklı diyetleri uygulamaları gerekmektedir.