Anevrizma oldukça tehlikeli olan bir hastalıktır ve kan damarındaki duvarlarda oluşan zayıflığın neden olduğu arter genişlemesinden kaynaklanan bir durumdur. Dolayısıyla doktorlar tarafından tedavi edilmesi gerekmektedir. Anevrizmanın tehlikeli olmasının nedeni patlamanın meydana gelme riskinin olmasıdır. Bu da anevrizma olan bölgede kan sızıntısına yol açar. Sık olarak görülen anevrizma dokuları ise beyin ve periferal doku olmaktadır. Ayrıca aort damarında oluşan anevrizma da bulunmaktadır.
Anevrizmanın ortaya çıkabileceği yerler oldukça geniş alanlar olmakla birlikte yaygın olarak aort damarında ( karından kalbe uzanan en uzun damar) ortaya çıkma olasılığı daha yüksek olmaktadır. Abdominal anevrizma ise aort anevrizmasının diğer adı olarak bilinmektedir. Anevrizmanın olduğu diğer yerler ise torakal aort bölgesidir. Bu bölge göğüs boşluğunda ya da göğüste olabilmektedir. Aort anevrizmasının daha sık olarak görüldüğü kişiler 60 yaştan büyük kişiler, yüksek tansiyon hastaları, aterosklerozu taşıyıcı olan kişiler olmaktadır. Ayrıca Kafkasya da aort anevrizmasının sık olarak gözlemlendiği de bilinmektedir.
Sigara kullanan kişiler, kullanmayanlara göre daha fazla risk altındadır.
Diz arasında, bağırsaklarda, kasıklarda ve dalak arterlerinde meydana gelen anevrizma periferik arter anevrizması olarak bilinmektedir. Anevrizmanın kendini belli etmesi, anevrizmanın nerede olduğuna bağlı olarak değişmektedir. Ayrıca anevrizma farkında olunmadan ilerleyebilen bir hastalık olabilmektedir. Anevrizmada iç kanama meydana gelebilmektedir ; bu durumda ağrılar oluşabilmektedir. Daha sora ise tansiyonun düşmeye başladığı, kalp atışlarının hızlandığı ve baş dönmelerinin başladığı gözlemlenmektedir.
Eğer anevrizma yüzeye yakın bir yerde meydana geliyorsa, bu durumda kişide oldukça fazla olan ağrı ve hatta şişmeler gözlemlenebilmektedir. Anevrizmanın tam olarak tedavisinin yapılamadığı hastalarda ise ortaya çıkan semptomlar üzerinde çalışılarak çözüm bulunmaya çalışılmaktadır.
Genellikle kişinin yaşam şeklinin düzene konulması , belirtilerin nedenlerinin araştırılıp giderilmeye çalışılmaktadır. Anevrizmada yüksek kan basıncı şikayetleri gözlemlenmektedir. Eğer anevrizma fiziki önlemlerle tedavi edilemez ise bu durumda cerrahi operasyon gerekmektedir.
Anevrizma tedavi edilmediği sürece delinme yada patlama meydana gelirse bu durumda kişinin ölüm riski bulunmaktadır.
Anevrizma Belirtileri
Anevrizma birden belirti veren bir hastalık olmayabilir. Genellikle kendini uzun süreç içerisinde belli etmeye başlayan bir hastalıktır. Oldukça sinsi ve ağırdan ilerleyen bir hastalık olarak bilinmektedir. Belirtileri incelediğimizde;
- Kişide görme bozuklukları( bulanık ya da çift görme)
- Konfüzyon (kafa karışıklığı) ve kısa süreli bilincin yitirilmesi
- Göz kapağının sarkması
- Göz bebeklerinin irileşmeye başlaması
- Kişinin ışığa karşı daha hassas olması
- Mide bulantısı ve kusma
- Titremeler ve hatta nöbet oluşabilmektedir.
- Boynun tutulmaya başlaması
Ayrıca yukarıda verilen belirtilerin haricinde daha hayati belirtiler de oluşabilmektedir. Bu durumda oldukça hızlı bir şekilde doktora ulaşılması gereklidir.
- Karın ağrısının oldukça fazla olması ve şiddetli bel ağrısının yaşanması
- Yukarıda bahsedilen görme problemlerinin oldukça fazla olması
- Kişide bilinç kaybının uzun süreli olması
- Yutkunurken zorluk çekilmesi
- Konuşurken problem yaşanması ve yetersiz kalınması
- Yüzde uyuşmaların başlaması ve bu durumun felce kadar ilerleyebilmesi
- Nefes alımının fazla olması ve daha sonrası aşamalarda nefes darlığı problemlerinin yaşanması
- Taşikardinin oluşması
- Baş ağrısının oldukça şiddetli olması
Anevrizma Çeşitleri
Anevrizma çeşitleri bulunduğu konuma göre isimlendirilmektedir. Genel olarak anevrizma sınıflandırılması yapıldığında; basit anevrizma damar duvarında bir baloncuk oluşması ve bu durumun damar dışına doğru bombeleşme yapmasıdır. BU durumun nedeni ise damar duvarında olan güçsüzlüktür. Diğer anevrizma da ise genel olarak bir güçsüzlük söz konusu olmaktadır. Dolayısıyla ilk anevrizmada görülen bombeleşmeler her yerde görülmeye başlamaktadır.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi anevrizma bölgesel olarak isimlendirilen bir hastalıktır. En yaygın olarak görülen anevrizma ise beyin anevrizmasıdır. Diğer yaygın anevrizma çeşidi ise aort anevrizması olmaktadır. Karın ve böbrek atardamarının alt kısımlarına doğru gözlemlenen büyümeler aort anevrizmasından kaynaklanan durumlardır. Ayrıca çok sık olarak karşılaşılmasa da bacak damarlarında da anevrizma gözlemlenebilmektedir.
Anevrizma Neden Olur?
Anevrizmaya neden olabilecek birçok faktör bulunmaktadır. Bu nedenlerden en nelirgin olanı yağ tüketiminin aşırılığından kaynaklanan birikintilerin arter duvarlarlarını zayıflatmaya başlamasıdır. Bu durum ise ateroskleroz olarak adlandırılmaktadırç Aterosklerotik dediğimiz bu durum aort anevrizmasında sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca ,çok yaygın olmamakla birlikte konjenital arter duvarında da zayıflamalar meydana gelebilmektedir. Bu anevrizmalar Berry Anevrizması olarak bilinmektedir. Serebral anevrizmalar genellikle doğumsal anevrizmalardır .
Ayrıca genetik kaynaklı olan anevrizmalar da bulunmaktadır ve bu anevrizmalar marfan sendromu olarak tanımlanan anevrizmalardır. Aort duvarı genetik olarak hasar görmüştür ve kalıtılan bir durumdur. Kalbin üst kısmında gözlemlenen anevrizmalar Marfan sendromuna ait olan anevrizmalardır.
Diğer bir anevrizma nedeni ise iltihaptan kaynaklı olan anevrizmalar olabilmektedir ve bu anevrizmaların sebebi , diğer anevrizmalarda olduğu gibi arter duvarının zayıflamasından kaynaklanan anevrizmalardır.
Dissekan anevrizma ise arter duvarlarının iç kısmıyla ilişkilidir ve birçok arterciklerin tıkanmasıyla meydana gelmektedirler. Eğer kalp kası zayıflamaya başlarsa bu durumda ventriküler anevrizma oluşabilmektedir. Bunun temel nedeni ise kalp krizi olmaktadır.
Anevrizma Tedavisi
Anevrizma belirtilerini fark eden kişilerin ilk olarak uzman bir doktora görünmeleri önerilmektedir. Bunun nedeni birçok hastalığın benzer belirtilere sahip olmasıdır. Anevrizma testlerine göre , hastalığın derecesi ve bölgesi tam olarak saptanabilmektedir. Eğer anevrizma aortta ise , bu durumda tedavinin oldukça hızlı olması gerekmektedir. Aort anevrizmalarındaki tedavilerde genellikle cerrahi operasyon süreci uygulanmaktadır. Hastanın ameliyatla tedaviye cevap verme olasılığı ise oldukça yüksektir. Ancak endovasküler steaortta int tamiri de uygulanabilecek bir tedavi şekli olmaktadır. Böylelikle stent takılır ve bu stent damarın genişlemesini sağlayarak , damar duvarlarının da daha güçlü olmasına yardımcı olmaktadır.
Eğer anevrizmanın boyutu büyük ölçüde değil ise bu durumda hasta devamlı olarak takipte bırakılır. Ayrıca takip sürecinde belli aralıklarla testler yapılmaktadır.
Anevrizmanın teşhisinde ultrasonun kullanılması ise anevrizmanın boyutunu ve etkisini anlamak için oldukça kullanışlı ve güvenilir bir yöntem olmaktadır.
Anevrizma tedavisinde hassas olunması gerekilen diğer konular ise kan basıncı dengesinin korunması, yüksek tansiyon gibi başka hastalıklara da sahip olan hastalar için kontroller, devamlı olarak izlencelerin yapılmasıdır. Anevrizmanın hangi aşama da bağlı olduğuna bakılarak ameliyat düşünülebilmektedir.
Anevrizma oldukça tehlikeli ve hayati riski olabilecek bir hastalıktır. Dolayısıyla kşinin uzmanların talimatlarına uyması önemlidir. Kişinin hayat düzenine de dikkat etmesi gerekli olan diğer bir durumdur.
Kişinin günlük olarak en az 2 litre su içmesisi gereklidir. Ayrıca lifli ve potasyumlu gıdaların tüketimine de önem verilmelidir. Kişi düzenli olarak (uzman önerisiyle) spor yapması gerekmektedir.
Kişi sigara ve alkol gibi alışkanlıklardan uzak durmalıdır.
Ayrıca anevrizma da sodyum kullanımının aza indirilmesi, hasta için daha sağlıklı olacaktır.
En önemlisi ise kişinin stresten uzak bir hayat yaşaması gereklidir.
Anevrizma tedavisi mümkün olan bir hastalıktır fakat erken teşhis oldukça önemlidir. Aort ve beyinde meydana gelen anevrizmalar daha tehlikeli olduğu için , belirtilerin olması durumunda hastanın ilgili doktora başvurması önerilmektedir. Anevrizmanın çeşidine göre , uzman olan bir doktora gidilmesi önerilmektedir.
